Mała matura 1947

Ludwik (Adam Wróblewski), repatriant ze Lwowa, przyjeżdża z rodzicami do Krakowa, gdzie rozpoczyna naukę w jednym z renomowanych gimnazjów. Jako "nowy" pragnie zyskać uznanie i akceptację nie tylko kolegów, ale i nauczycieli. W chłopcu narasta fala sprzecznych emocji. Pierwsze, miłosne zauroczenia przeplatają się z podziwem dla starszych kolegów i buntem przeciw niesprawiedliwej, karmiącej naród kłamstwem władzy. Szkolna codzienność staje się ostoją zwyczajności w tych trudnych, powojennych czasach. Nauczyciele pomni swej roli, skutecznie tłumią sztubackie żarty uczniów, sami nie pozostając im dłużni.Przy okazji zamieszek, w czasie wizyty Stanisława Mikołajczyka w Krakowie, Ludwik zostaje zatrzymany i spędza noc w milicyjnym areszcie. Zdarzenie to przynosi mu powszechne uznanie wśród kolegów. Równolegle z przemianami, jakie wymusza sytuacja polityczna, w chłopcach buzują hormony. Zainteresowanie płcią przeciwną i jej walorami fizycznymi daje swój wyraz w czasie akademii szkolnej z udziałem koleżanek z żeńskiego gimnazjum. Ich obecność skupia na sobie uwagę kolegów, pobudzając zmysły i fantazje kłębiące się w głowach dorastających chłopców. Erotyczne fascynacje głównego bohatera znajdują też upust w czasie wizyt u Mecenasowej Halberowej - młodej, atrakcyjnej mężatki, która poza zdolnym korepetytorem dostrzega w Ludwiku również przystojnego młodzieńca. Idolem Ludwika staje się Marek, starszy o dwa lata kolega, uciekinier z Warszawy, uczestnik Powstania. Fascynacja i podziw dla starszego kolegi rozpoczyna się podczas akademii szkolnej, gdzie Marek wygłasza błyskotliwy odczyt, poświęcony Konstytucji 3 Maja. Kierowany patriotycznymi pobudkami Marek, wraz ze swym przyjacielem Bogdanem, postanawiają założyć tajną organizację opozycyjną, która ma na celu krzewienie prawdy o przeszłości i historii Polski, przeciwstawiającej się kłamstwom komunistów, sterowanych przez Moskwę. Podczas przypadkowej akcji rannemu Markowi udaje się uciec, a ukrywający się Bogdan, ginie w niewyjaśnionych okolicznościach. Marek wpada w ręce milicji i staje przed sądem wojskowym. Oskarżony o najcięższe zbrodnie przeciwko Polsce, zostaje skazany na śmierć. Ludwik dowiaduje się o tym w dniu, w którym zdaje maturę.