NZS - tak się zaczęło

W 2005 roku minęło 25 lat od chwili powstania Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Podobnie jak NSZZ "Solidarność", organizacja ta narodziła się w Gdańsku w 1980 r. Przez pierwszych kilka miesięcy działała nielegalnie. Dopiero 17 lutego 1981 r. władze PRL zezwoliły na jej rejestrację, delegalizując ją wkrótce po wprowadzeniu stanu wojennego. W zbiorach warszawskiego Ośrodka "Karta" zachowało się kilka dokumentów opisujących początki zrzeszenia. Studenci poparli najpierw postulaty stoczniowców. Gdy powstały niezależne związki zawodowe, dostrzegli szansę na zmiany także we własnym środowisku. Sformułowali 11-punktowy apel dotyczący m.in. służby wojskowej studentów, rezygnacji z nauczania marksistowsko-leninowskiej filozofii i ekonomii. Taka inicjatywa nie mogła pozostać niezauważona przez Służbę Bezpieczeństwa, która rozpoczęła inwigilację środowiska młodych ludzi. W filmie czasy powstania NZS wspominają m.in.: Andrzej Zarębski, Paweł Huelle, Donald Tusk, Maciej Płażyński, Marek Sadowski, Jacek Jancelewicz, Waldemar Budzyński, Jacek Kozłowski i Miłosz Wierzchowski. Próbę spojrzenia na tamte czasy podejmują także dorosłe już dzieci ówczesnych bohaterów.