Portrety - Walczący samotnik Stanisław Witkiewicz |
||||
2025-09-05
12:10 |
|
|||
Dokument o życiu i twórczości Stanisława Witkiewicza, który był niezwykle interesującą postacią, pozostającą jednakże w cieniu syna Stanisława Ignacego, zwanego Witkacym. Osobowość Stanisława Witkiewicza ukształtowało doświadczenie pokoleniowe - klęska powstania styczniowego. Po jego upadku władze skazały rodzinę Witkiewiczów na pobyt na Sybirze. Tam powstały pierwsze rysunki Stanisława, którymi z czasem zaczął zarabiać. Jako 17-letni chłopiec postanawia wrócić jednak do kraju i podjąć starania umożliwiające powrót rodzicom z wygnania. Rozczarowany atmosferą marazmu panującą w ojczyźnie wyjeżdża do Petersburga, gdzie podejmuje studia artystyczne. Tamtejsze metody nauczania nie odpowiadają jednak Witkiewiczowi, który wyrusza w poszukiwaniu alternatywnych metod studiowania do Monachium. Tutaj odnajduje grupę polskim malarzy, lecz przez cały czas artysta czuje się osamotniony i pozostaje w nienajlepszej kondycji psychicznej. Przeżywa kryzys światopoglądowy i zaczyna miewać myśli samobójcze. Zaprzyjaźnia się jednak z Józefem Chełmońskim, a duży wpływ na jego poglądy i wybory estetyczne wywiera Adam Chmielowski. Po powrocie do Warszawy podejmuje pierwsze próby poetyckie i zakochuje się w Helenie Modrzejewskiej. Razem z przyjaciółmi, na poddaszu hotelu "Europejskiego", postanawia otworzyć 'wielką malarnię'. Stolica odrzuca ten pomysł. Witkiewicz zarabia jako rysownik w czasopismach, ilustruje książki. Powstaje wiele prac o tematyce rustykalnej. Krytycy wówczas zarzucają mu zbyt realistyczne obrazowanie i lubowanie się w rzeczach brzydkich. W Kazimierzu, do którego wyjeżdża, powstaje jeden z najciekawszych jego obrazów "Targ w małym miasteczku". Artysta zapada na zapalenie płuc, potem choruje na gruźlicę. Po powrocie z podróży zagranicznych, które odbywa, wraca do kraju, gdzie poślubia Marię Pietrzkiewicz. W niedługim czasie po ślubie rodzi się Stanisław Ignacy. Witkiewicz podejmuje wówczas walkę o unowocześnienie sztuki i kultury polskiej. Formułuje tezę, że o wartości dzieł plastycznych stanowić ma ich kryterium artystyczne, a więc formalne, a nie temat. W batalii tej pozostaje osamotniony. Umiera w 1915 roku. |
||||
Program przeznaczony dla widzów od lat 12.
![]() |
||||
Czas trwania: | 56 min | |||

Poprzedni i następny program na kanale TVP Kultura.

TVP Kultura
2025-09-05 (piątek) 10:50
G. F. Handel: Water Music & Music for the Royal Fireworks (Collegium 1704, Vaclav Luks)
"Water Music" po raz pierwszy zabrzmiała w 1717 roku podczas uroczystości z paradą łodzi na Tamizie. Król Jerzy I z Wielkiej Brytanii i Irlandii był tak zafascynowany utworem, że Händel musiał wykonać go kilkukrotnie. Z kolei "Music for the Royal Fireworks" to suita na instrumenty dęte, stworzona z okazji pokazu sztucznych ogni w ...
TVP Kultura
2025-09-05 (piątek) 13:10
Robię swoje - Tomasz Konieczny w Operze Wiedeńskiej
Monograficzna opowieść o cenionym śpiewaku operowym związanym z Operą Wiedeńską, Tomaszu Koniecznym. W reportażu artysta przybliży kulisy swojej kariery, opowie o miłości do muzyki oraz zaprezentuje ulubione miejsca w austriackiej stolicy.
![]() Polecamy ![]() |
||
![]() |
Disney Channel
2025-09-09 5:45 |
6 / 10
Losy pozornie przeciętnej rodziny. Jednak jej członkowie to chłopak, dziewczyna, pies, kot, mysz i kawałek sera. Serial "Dziewczyna, chłopak, itd" to komediowe podejście do...
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
Disney XD
2025-09-05 13:25 |
6 / 10
Greta Grant-Gomez i jej chomik Chomi otrzymują od kosmitów supermoce. Spada na nich ciężar bycia bohaterami. Od tej pory muszą ciągle ratować świat przed kolejnymi...
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
|
FILM CAFE
2025-09-05 2:10 |
Sedno sporu
- dramat obyczajowy
6 / 10
Nowy Jork. Isaac Geldhart (Ron Rifkin) to niemiecki Żyd, któremu udało się przeżyć Holocaust. Prześladują go traumatyczne wspomnienia z dzieciństwa, kiedy ukrywał się na...
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |